Το κλείσιμο του City,του Ελεύθερου Τύπου και της ηλεκτρονικής του έκδοσης αποτελεί προσωπική πολιτική ήττα του πρωθυπουργού που είχε επισκεφθεί το συγκρότημα Αγγελόπουλου λίγο καιρό πριν.Ένα άρθρο στο τελευταίο φύλλο της εφημερίδας, που πέρασε απαρατήρητο,φωτίζει το παρασκήνιο της υπόθεσης.Το κλείσιμο του City,του Ελεύθερου Τύπου και της ηλεκτρονικής του έκδοσης συνέπεσε με την αποκάλυψη μιας μνημειώδους δημοσιογραφικής γκάφας:τα φανταστικά δημοσιεύματα κυριακάτικων εφημερίδων για την επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού στην Ελλάδα.Στην περίπτωση, μάλιστα, του «Βήματος» είχαμε ένα πλήρες ρεπορτάζ όχι μόνο για το περιεχόμενο αλλά και για την ατμόσφαιρα που επικράτησε στην υποτιθέμενη συνάντηση Καραμανλή- Ερντογάν.Εφημερίδες όπως το «Έθνος» και η «Ελευθεροτυπία» που είχαν επίσης παραβιάσει κάθε έννοια δημοσιογραφικής δεοντολογίας δεν θεώρησαν σκόπιμο να δώσουν εξηγήσεις στους αναγνώστες τους,ενώ το «Βήμα» αρκέστηκε να ζητήσει συγνώμη.Γιατί σε οποιαδήποτε άλλη χώρα μια παρόμοια υπόθεση θα είχε οδηγήσει στην παραίτηση όχι μόνο του διευθυντή αλλά ολόκληρου του επιτελείου των εφημερίδων,ενώ εδώ δεν θεωρήθηκε τόσο σημαντική;
Η περίπτωση του «Ελεύθερου Τύπου» ίσως δίνει την απάντηση.Τον περασμένο Δεκέμβριο, την δεύτερη μέρα των διαδηλώσεων για την δολοφονία Γρηγορόπουλου,η διεύθυνση της εφημερίδας κρατούσε στα χέρια της μία φωτογραφία που μπορεί να επηρέαζε δραματικά τις πολιτικές εξελίξεις: ο Κώστας Τσιρώνης,ένας από τους φωτογράφους του «Ελεύθερου Τύπου», είχε συλλάβει στο φακό του έναν αστυνομικό που σκόπευε με το περίστροφό του τους διαδηλωτές.Στα μέσα ενημέρωσης παρόμοιες ευκαιρίες δημοσιογραφικής επιτυχίας και καταξίωσης στο κοινό παρουσιάζονται μια φορά στα 10 χρόνια.Η διεύθυνση του «Ελεύθερου Τύπου» προτίμησε να μην δημοσιεύσει την φωτογραφία για μια μέρα,για να την παρουσιάσει την μεθεπομένη σε εσωτερικές σελίδες και μάλιστα αφού είχε διαρρεύσει σε διεθνή μέσα ενημέρωσης και μετά από διαμαρτυρίες του φωτογράφου που τελικώς απολύθηκε.Προφανώς,η εφημερίδα «διαπραγματεύθηκε» με την κυβέρνηση τις καλές της υπηρεσίες,πιστεύοντας ότι αυτός ήταν ο τρόπος που πρέπει να λειτουργεί και συμπεριφέρεται,όταν μάλιστα κινείται στον ίδιο πολιτικό χώρο με την κυβέρνηση.Η απάντηση λοιπόν στο ερώτημα γιατί συμβαίνουν αυτά τα πράγματα μόνο στην Ελλάδα είναι ότι τα μέσα ενημέρωσης δεν στηρίζονται κυρίως στο κοινό τους αλλά στις διαπλεκόμενες σχέσεις τους με τις εξουσίες, οικονομικές και πολιτικές.(Ακόμη και οι Ισπανοί σύμβουλοι της κυρίας Αγγελοπούλου το έχουν καταλάβει.)
Η καλή διαγωγή του «Ελεύθερου Τύπου» έδειξε,μάλιστα,να αποδίδει.Ενάμιση μόλις μήνα μετά το προηγούμενο επεισόδιο ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε για πρώτη φορά μετά από 5 χρόνια στην εξουσία τα γραφεία μιας εφημερίδας:του «Ελεύθερου Τύπου».Προφανώς, ευχαρίστησε για την στάση που κράτησε η εφημερίδα τις δύσκολες εκείνες μέρες και υποσχέθηκε κρατικές διαφημίσεις ως αναγνώριση των υπηρεσιών.Το επόμενο διάστημα η εφημερίδα ξανάγινε η ναυαρχίδα της κεντροδεξιάς,προβάλλοντας ιδιαίτερα τον πρωθυπουργό,που προσπαθούσε να ανακάμψει στις δημοσκοπήσεις.
Όμως,κάπου μεταξύ κυβερνητικής ανοργανωσιάς και play station οι πρωθυπουργικές υποσχέσεις αθετήθηκαν.Την ημέρα που η οικογένεια Αγγελόπουλου ανακοίνωνε ότι κλείνει την εφημερίδα,ο διευθυντής της δημοσίευε σε περίοπτη θέση ένα άρθρο - καταπέλτη για το μοίρασμα της κρατικής διαφημιστικής δαπάνης και την ύπαρξη μιας κυβερνητικής μαφίας,εγκαλώντας προσωπικά τον κ.Καραμανλή που «δεν μπορούσε πια να επικαλεστεί για μια ακόμη φορά ότι δεν γνωρίζει»(αυτό προφανώς θα είχε πει ο Καραμανλής στην συνάντηση στον «Ελεύθερο Τύπο»).Η επίθεση στον Καραμανλή ήταν πρωτοφανής για τα δεδομένα του «Ελεύθερου Τύπου».Ο διευθυντής της ήξερε ότι υπήρχε πρόβλημα με την αθέτηση των κυβερνητικών υποσχέσεων,χωρίς να ξέρει ότι είχε αποφασιστεί το κλείσιμο της εφημερίδας.
Πιθανώς,οι λόγοι του αιφνιδιαστικού-και κοινωνικά ανάλγητου- λουκέτου να έχουν να κάνουν και με άλλες αιτίες,όπως οικονομικά προβλήματα ή υπολογισμούς της οικογένειας Αγγελόπουλου.Είχε γραφτεί επίσης ότι η κυρία Αγγελοπούλου είχε φιλοδοξίες για την προεδρία της Δημοκρατίας,με το δρόμο να κλείνει μετά τις πρόσφατες δηλώσεις για επανεκλογή Παπούλια.Το βέβαιο είναι ότι το κλείσιμο του «Ελεύθερου Τύπου» είναι κορυφαίο πολιτικό γεγονός που σηματοδοτεί την κατάρρευση του «συστήματος Ρουσόπουλου» για τις σχέσεις κυβέρνησης - Τύπου και αποτελεί σοβαρή προσωπική αποτυχία του κ.Καραμανλή που εκτέθηκε επισκεπτόμενος το συγκρότημα,ενώ τώρα χάνει ένα από τα βασικά προπαγανδιστικά του όπλα. Την ίδια ακριβώς μέρα που συνέβαιναν όλα αυτά η ΕΣΗΕΑ (Ένωση Συντακτών Αθήνας) αποφάσισε να κηρύξει 24ωρη απεργία που είχε ως αποτέλεσμα την ελλιπή πληροφόρηση της κοινής γνώμης για όλα τα προηγούμενα θέματα,καθώς και ένα δώρο - διορία 24 ωρών στην κυβέρνηση για να ετοιμάσει την άμυνά της.Δεν είναι η πρώτη φορά που οι υποστηρικτές της κυβέρνησης μέσα στην ΕΣΗΕΑ καταφεύγουν σε απεργία (την οποία,θέλει δεν θέλει, υποστηρίζει και η αντιπολίτευση),διευκολύνοντας την κυβέρνηση, όπως συμβαίνει συχνά με τις γενικές απεργίες.
Κανονικά,οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να μεταδίδουν τέτοια μεγάλα γεγονότα διαλέγοντας άλλους τρόπους διαμαρτυρίας ή απεργώντας άλλη μέρα.Γίνονται π.χ. μεγάλες συγκεντρώσεις στην Αθήνα,την Θεσσαλονίκη ή άλλες μεγάλες πόλεις για τις οποίες δεν μαθαίνουν παρά μόνο αυτοί που παίρνουν μέρος.Ειδικότερα στην περίπτωση του πρόσφατου λουκέτου όλες οι ενέργειες και κινητοποιήσεις που πρέπει–και χρειάζεται - να γίνουν θα πρέπει να συνδυάζονται με συγκεκριμένα αιτήματα.Δεν μπορεί ως αίτημα της απεργίας να προβάλλεται να ξανανοίξει η οικογένεια Αγγελόπουλου τα μέσα ενημέρωσης που έκλεισε ή να τα κρατικοποιήσει η κυβέρνηση.
Αν θέλει να προσφέρει ουσιαστικά,η Ένωση Συντακτών θα πρέπει να ζητήσει την συνέχιση λειτουργίας του site του «Ελεύθερου Τύπου» και του ραδιοσταθμού City,συμβάλλοντας και οικονομικά αλλά και ζητώντας από την κυβέρνηση να παραχωρήσει στους εργαζόμενους την ραδιοφωνική συχνότητα που είναι δημόσιο αγαθό.Αν η κυβέρνηση αρνηθεί,τότε πράγματι υπάρχει λόγος απεργίας,η οποία όμως θα πρέπει προηγουμένως να εξηγηθεί σωστά στην κοινή γνώμη.
Επειδή μάλιστα η κρίση στα ΜΜΕ ίσως ενταθεί,οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να επεξεργασθούν προτάσεις που θα θίγουν θεσμικά προβλήματα και θα θέτουν σε άλλη βάση τις σχέσεις με την κυβέρνηση.Θα πρέπει να ζητήσουν η κρατική διαφήμιση να μοιράζεται με κάποια αντικειμενικά κριτήρια και όχι να αποτελεί εργαλείο σκοτεινών συναλλαγών και διαπλοκής.Και κυρίως θα πρέπει να δώσουν έμπρακτα δείγματα στην κοινή γνώμη ότι δεν αποτελούν μέρος της διαπλοκής και του συστήματος.Αν δεν κερδηθεί η συμπάθεια του κοινού,η οποιαδήποτε εμμονή σε στενά συνδικαλιστικά αιτήματα είναι καταδικασμένη σε αποτυχία και θα επιφέρει νέα λουκέτα και περισσότερους άνεργους.Η ύπαρξη ραδιοσταθμών εφημερίδων και μέσων ενημέρωσης,έντυπων ή διαδικτυακών, αποτελεί ζωτική ανάγκη για την δημοκρατία.Τα blogs έχουν φέρει έναν φρέσκο αέρα δημοκρατίας δίνοντας την δυνατότητα έκφρασης στους πολίτες,αλλά δεν μπορούν να καλύψουν την ανάγκη του επαγγελματικού ρεπορτάζ που θα παρακολουθεί συστηματικά και θα αναδεικνύει τα κοινωνικά προβλήματα ελέγχοντας τις κάθε εξουσίες.Θα πρέπει,όμως,να πρόκειται για πραγματικά ρεπορτάζ και όχι για στημένα θέματα ή για φανταστικές επισκέψεις ξένων πρωθυπουργών,έστω και αν αυτές περιγράφονται με κάθε λεπτομέρεια...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου